Farkındalık, tam olarak mevcut olma, nerede olduğunuzun ve ne yaptığınızın farkında olma durumudur. Etrafınızda olup bitenlere aşırı tepki vermeme veya bunalmama temel insan yeteneğidir.
Farkındalık her insanın zaten sahip olduğu bir niteliktir; hayal etmeniz gereken bir şey değildir, sadece ona nasıl erişeceğinizi öğrenmeniz gerekir.
Zihninizin olup bitene, yaptığınız şeye, içinde hareket ettiğiniz alana tamamen katıldığını gösterir. Meseleden sık sık saptığınız sinir bozucu gerçek dışında bu durum önemsiz görünebilir. Zihnimiz uçuşa geçer, bedenimizle bağlantımızı kaybederiz ve çok geçmeden yeni olmuş bir şeyle ilgili takıntılı düşüncelere veya gelecekle ilgili endişelere kapılırız. Bu da bizi kaygılandırır.
Farkındalığın amacı, kişinin bilincine ve kimliğine ilişkin , zihinsel ve ilişkisel olarak daha fazla huzur getirebilecek bir bakış açısı geliştirmektir. Farkındalık temelli terapilerde; stres, endişe veya acıyı gidermek, daha rahat olmak için de kullanılabilir .
Akış, kişinin tamamen bir aktiviteye kapıldığı ve kişisel farkındalığını kaybettiği bir durumdur. Akış ve farkındalığın her ikisi de derin konsantrasyon gerektirir ; ancak yalnızca akış, hedefe yönelik davranışı içerir. Farkındalık, konsantrasyonu tamamen şimdiki ana yönlendirirken, akış, konsantrasyonu geçmiş ve geleceğe ilişkin düşünceleri ve bu düşüncelerin yargısını içerebilecek becerilere ve hedefe ulaşmaya yönlendirir.
Bir kişinin zaman deneyimi öznel olma eğilimindedir ve duygusal durumundan büyük ölçüde etkilenir. Geçmişe ve geleceğe dair korkular ve güvensizlikler, bugünü tam olarak takdir etmeyi zorlaştırabilir. Önemli olan nasıl dikkat edileceğini öğrenmektir.
Farkındalık, meditasyon seansları veya gün boyunca daha küçük anlarla gerçekleşebilir. Farkındalık durumunu geliştirmek için oturarak ve derin nefes alarak başlayabilirsiniz. Her nefeste; sesler, kokular, sıcaklık ve havanın vücuda girip çıkması hissi gibi o anın hislerine odaklanın.
Dikkatinizi, deneyimlediğiniz düşüncelere ve duygulara kaydırın. Her düşünceyi yargılamadan veya ona olumsuzluk yüklemeden var olmasına izin verin. Deneyim güçlü bir duygusal tepkiye neden olabilir. Bu yanıtı araştırmak, altta yatan zorlukları ele almak veya çözmek için bir fırsat olabilir.
Farkındalığı geliştirmek için düşüncelerinizi ve duygularınızı gözlemleyin ve bu belirli fikirlerin neden ortaya çıkabileceğini keşfedin. Kabulü geliştirmek için, hoş olmayan düşünceleri yargılamaktan veya uzaklaştırmaktan kaçının. Duygular doğaldır ve herkeste vardır; onları kabul etmek, kendinizi daha iyi anlamanıza ve ilerlemenize yardımcı olabilir.
Nasıl daha dikkatli olabilirim?
Farkındalık, gün boyunca şimdiki ana gelmenize yardımcı olabilir. Uyandığınızda nefesinize ve vücudunuzun giderek daha fazla enerji kazanma şekline odaklanabilirsiniz. İş gününüze, belki de öğle yemeği molanıza kısa bir meditasyon katabilir ve yemek sırasında yemek yeme deneyimine odaklanabilir ve bunun tadını çıkarabilirsiniz.
Farkındalık, meditasyonda ve belirli terapi türlerinde sıklıkla kullanılır. Faydaları arasında; stres seviyelerinin düşürülmesi, zararlı düşünmenin azaltılması, depresyon ve anksiyeteye karşı koruma yer alır. Hatta araştırmalar, farkındalığın insanların reddedilme ve sosyal izolasyonla daha iyi başa çıkmalarına yardımcı olabileceğini öne sürüyor .
Farkındalık, insanların rahatsız edici duyguları anlamalarına ve bunlarla baş etmelerine yardımcı olabilecek, kontrol ve rahatlama kazanmalarına olanak tanıyan farkındalık ve kabullenmeyi kapsar . Bu becerileri geliştirmek için nefeslerinizi uzatmak ve derinleştirmek için nefes almaya odaklanın. Beş duyu farkındalığını geliştirin. Düşüncelerinizi ve duygularınızı fark edin ve merakınızı ve kendinize şefkat gösterin.
Farkındalık, insanların sigara içme veya aşırı yeme gibi alışkanlıkları bırakmasına yardımcı olmada rol oynayabilir . Bir alışkanlık geliştiğinde, davranışın ve ondan neyin türetildiğinin farkına varmak, ödülün değiştirilmesine ve daha sağlıklı bir davranışla geliştirilmesine yardımcı olabilir .
Araştırmalar, daha yüksek düzeyde farkındalığın daha mutlu ve tatmin edici ilişkilerin habercisi olduğunu öne sürer. Farkındalığın doğrudan bu gelişmelere neden olup olmadığını çözmek zordur , ancak farkındalık , mevcut olmak, dikkatli olmak, duyguları düzenlemek, kendinin farkında olmak, empati, şefkat geliştirmek gibi temel ilişki becerilerine fayda sağlar .
